BEAUJOLAIS
Αποκλειστικά φτιαγμένο από σταφύλια της ποικιλίας Gamay, η ιστορία του Beaujolais είναι άκρως ενδιαφέρουσα. Τουλάχιστον για τους λάτρεις του κρασιού…
Τόσο η χαρακτηριστική ποικιλία αμπελιού προέλευσης, όσο και η συγκεκριμένη εποχή της κυκλοφορίας του, έχουν μετατρέψει το Beaujolais σε αντικείμενο έντονης κουβέντας. Κάθε τρίτη Πέμπτη του Νοέμβρη, ξεκινάει ένας αγώνας δρόμου διάθεσης του συγκεκριμένου κρασιού, που σφύζει από φρεσκάδα, αρώματα κόκκινων φρούτων και απαλότητα.
Το Beaujolais διανύει τη δεύτερη περίοδο ακμής της μακραίωνης πορείας του. Ο κόσμος το αγκαλιάζει κάθε χρόνο, θέλοντας να απολαύσει αυθεντική γεύση Γαλλίας. Πριν προχωρήσουμε στην ιστορική του ταυτότητα, ας δούμε μερικά στοιχεία για την οινοποίησή του.
Τα σταφύλια τοποθετούνται σε κλειστές δεξαμενές, χωρίς προηγουμένως να έχουν υποστεί θραύση. Ελαφρά θραύση υφίστανται μόνο οι υποκείμενες ράγες, εξαιτίας του βάρους των υπερκείμενων. Ο λιγοστός χυμός που απελευθερώνεται αποτελεί το υπόστρωμα έναρξης της ζύμωσης, από συνυπάρχουσες ζύμες. Στο μεταξύ, ο ατμοσφαιρικός αέρας της δεξαμενής απομακρύνεται, μέσω διοχέτευσης διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι, τα σταφύλια των ανώτερων στρωμάτων, που είναι ακόμα άθικτα, καταφεύγουν σε αναερόβιο μεταβολισμό. Δηλαδή, τα φυτικά κύτταρα των καρπών αρχίζουν να παράγουν ενέργεια, χωρίς τη χρήση οξυγόνου. Αυτό οδηγεί σε παραγωγή αιθανόλης, που όσο συσσωρεύεται τόσο περισσότερα φυτικά κύτταρα απειλεί και τελικά σκοτώνει. Άρα, σε αυτή την προσέγγιση οινοποίησης, η αλκοόλη έχει δύο πηγές προέλευσης: τις ζύμες και τα φυτικά κύτταρα. Κάποια στιγμή, τα τελευταία καταρρέουν, με αποτέλεσμα το ζουμερό περιεχόμενό τους να ελευθερώνεται ως νεαρό κρασί. Βρίθει αρωματικών και γευστικών χημικών ενώσεων, όχι όμως και τανινών, που περιέχονται στο φλοιό. Κατά κανόνα, οι φαινολικές αυτές ενώσεις απελευθερώνονται λόγω διάσπασης του φλοιού, πράγμα που στο συγκεκριμένο τύπο οινοποίησης συμβαίνει σε πολύ μικρό βαθμό. Έτσι, το κρασί προκύπτει ιδιαίτερα φρουτώδες, χωρίς την στυφή επιθετικότητα των τανινών. Είναι εύκολο στην πόση, ελκυστικό σε τεράστια μερίδα ανθρώπων, άρα τρελά εμπορικό!
Κάποτε, το Gamay κυριαρχούσε στη Βουργουνδία. Γύρω στο 1400, η ποικιλία «εκθρονίστηκε» προς τη νοτιότερη περιοχή του Beaujolais. Τη θέση του πήρε το διασημότερο Pinot Noir. Στη νοτιότερη νέα πατρίδα του, εκεί όπου βρίσκεται η πόλη της Lyon, το Gamay γνώρισε άνθιση. Το κρασί που έδινε αγαπήθηκε σθεναρά από τους εργαζόμενους στα εργοστάσια της πόλης. Σύντομα η φήμη του το έκανε περιζήτητο και σε άλλες περιοχές της Γαλλίας, όπου ξεκίνησε αφειδώς να μεταφέρεται. Δεν άργησε να γίνει γνωστό και εκτός Γαλλίας, γεγονός που εκτόξευσε τη ζήτησή του. Το Beaujolais είχε καταφέρει να χτίσει το μύθο του.
Η τεράστια δίψα για κρασί Beaujolais δικαίωσε το Gamay και όσους το καλλιεργούσαν και το οινοποιούσαν. Η ιστορία, όμως, έχει και μια αρνητική πλευρά. Η τεράστια ζήτηση υπέθαλψε φαινόμενα νοθείας, απρόσεκτης οινοποίησης και ακατάλληλης καλλιέργειας ή συγκομιδής. Πολλές ήταν οι περιπτώσεις που το Beaujolais αποδείχθηκε ένα κακέκτυπο του καλού εαυτού του. Η περίοδος, κατά την οποία η φήμη του καταρρακώθηκε περισσότερο, ήταν οι δεκαετίες του ’80 και ’90. Ευτυχώς για το Gamayκαι το πολύ ξεχωριστό κρασί που παράγει, η δύσκολη αυτή εποχή πέρασε. Η νέα οπτική του πλανήτη προς το κρασί παραγκώνισε τις απάτες, οπότε τώρα το Beaujolais ξανανιώνει. Η δεύτερη περίοδος ακμής του, που αναφέραμε παραπάνω, είναι η δική μας εποχή. Τα μπουκάλια ξαναγέμισαν με τον εύγευστο αλκοολούχο χυμό που αγαπήθηκε στο παρελθόν και που είναι έτοιμος να τρυπώσει και πάλι στην καρδιά μας. Μάλιστα, όλο και περισσότερες οινολογικές έρευνες αποδεικνύουν ότι η οινοποίησή του έχει ακόμα πολλά να αποκαλύψει. Παράλληλα, ενώ τα περισσότερα Beaujolais είναι φρέσκα και πρέπει ως τέτοια να καταναλώνονται, υπάρχουν και κάποια με αξιόλογο δυναμικό παλαίωσης.
Ελάτε να προμηθευτείτε φιάλες Beaujolais από την κάβα μας, για να υποδεχθείτε με τον πλέον γευστικό τρόπο τον χειμώνα που σε λίγες μέρες έρχεται.
Φαίδωνας Κυτρίδης
Βιολόγος, PhD / Τελειόφοιτος Οινολόγος