ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΣΚΙΟΥΡΟΣ

Όταν οι φίλες και οι φίλοι του κρασιού σκέφτονται την ανατολική Μακεδονία, αναπόδραστα τους έρχονται στο νου μερικά ξακουστά, μεγάλα οινοποιεία της περιοχής. Με τεράστιες παραγωγές και ετικέτες που απαντώνται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και σε αρκετές γωνιές του υπόλοιπου κόσμου, τα μεγάλα αυτά οινοποιεία κατέχουν, ίσως, τη μερίδα του λέοντος. Τι γίνεται, όμως, με τα μικρότερα οινοποιεία της περιοχής;

Απαντήσεις πάνω στο θέμα μάς έδωσε ο Θοδωρής Ναθαναηλίδης, «κεφάλι» του Οινοποιείου Σκίουρος. Στην πρόσφατη κουβέντα που είχαμε μαζί του, θίξαμε αρκετά ενδιαφέροντα θέματα του οινικού – και όχι μόνο – χώρου.

Το Οινοποιείο Σκίουρος είναι μικρό. Είναι αυτό που συχνά αποκαλείται «boutique οινοποιείο». Η δυναμική του είναι περιορισμένη, αλλά μονάχα σε ποσοτικό επίπεδο. Σε ποιοτικό επίπεδο, κάθε άλλο παρά περιορισμένη είναι. Οι αμπελώνες που το τροφοδοτούν και οι παραγωγικές του εγκαταστάσεις βρίσκονται στην περιοχή της Αμφίπολης. Εκεί, στο νομό Σερρών, κυλάει ο ποταμός Στρυμόνας. Λίγο πριν ρίξει τα νερά του στο Στρυμονικό κόλπο, επισκέπτεται την Αμφίπολη, προσφέροντας ζωή στα εδάφη της.

Η περιοχή

Ο Θοδωρής Ναθαναηλίδης έχει απόλυτο δίκιο όταν ισχυρίζεται πως το κλίμα της περιοχής είναι ιδανικό για αμπελοκαλλιέργεια. Τα Κερδύλια όρη στα δυτικά και το Μενοίκιο όρος στα ανατολικά αφήνουν χώρο στην κοιλάδα του Στρυμόνα. Ο προσανατολισμός αυτού του περάσματος επιτρέπει στους ψυχρούς βόρειους ανέμους να βρουν εύκολη δίοδο μέχρι το Αιγαίο. Επιτρέπει, όμως και στους ζεστούς νότιους ανέμους να διεισδύσουν αβίαστα στα ενδότερα της χώρας. Έτσι, τα αμπέλια της περιοχής βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση, αφού οι άνυδροι βοριάδες απομακρύνουν την περίσσεια υγρασίας το χειμώνα, ενώ οι υγροί νοτιάδες προσφέρουν την απαραίτητη υδατική ανακούφιση το καλοκαίρι. Η εναλλαγή αυτή, που πολλές φορές συμβαίνει ακόμα και σε ημερήσιο επίπεδο, είναι ακριβώς ό,τι αγαπάει το αμπέλι. Αν προσθέσουμε και μια δόση αλμύρας από το κοντινό πέλαγος, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα καλύτερα.

Οι ετικέτες

Τα σταφύλια από αυτά τα αμπέλια, λοιπόν, καταλήγουν στα χέρια του Θοδωρή Ναθαναηλίδη. Τα οινοποιεί προσεκτικά, δημιουργώντας τη μοναδική σειρά κρασιών του Οινοποιείου Σκίουρος. Όταν τον ρωτήσαμε γιατί οι ετικέτες του παραπέμπουν ευθέως στο ζωικό βασίλειο («Λεπτοί Λαιμοί Πουλιών», «Κόκκινος Σκίουρος», «Λευκός Ελέφαντας» κλπ), η απάντησή του ξεχείλισε από σεβασμό προς τη φύση. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η άκρως ενδιαφέρουσα ροζέ εμφιάλωση, «Άγριες Φράουλες», που παραπέμπει στο φυτικό βασίλειο. Για να λύσει την απορία αυτής της παρέκκλισης, ο Θοδωρής Ναθαναηλίδης μας διηγήθηκε μια μικρή ιστορία. Σε μια από τις πολλές βόλτες του στα βουνά των Σερρών, συνάντησε φυτά άγριας φράουλας (υποθέτω του είδους Fragaria vesca) και δοκίμασε τους μικρούς καρπούς. Πιστέψτε με, κανείς δε μένει ασυγκίνητος από τη γεύση τους. Ασυγκίνητος δεν έμεινε ούτε ο Θοδωρής. Το υπέροχο φρούτο τον συνάρπασε. Αμέσως του έφερε στο νου την ομώνυμη, εξίσου υπέροχη και αγαπημένη του ταινία, «Άγριες Φράουλες», του τεράστιου και αείμνηστου Σουηδού σκηνοθέτη, Ingmar Bergman. Η αγνότητα της ελληνικής φύσης και η αγνότητα των χαρακτήρων της ταινίας ενσαρκώθηκαν στο συγκεκριμένο ροζέ κρασί, που αποτελεί μια από τις τελευταίες δημιουργίες του οινοποιείου.

Η καλλιέργεια

Φυσικά, δε θα μπορούσαμε να μιλάμε για αγνότητα, χωρίς την παράμετρο της βιολογικής καλλιέργειας. Η αειφόρος ανάπτυξη είναι πυρήνας της συγκεκριμένης γεωργικής προσέγγισης, μα και της φιλοσοφίας της επιχείρησης. Η δραστηριότητα του Οινοποιείου Σκίουρος φροντίζει να αφήνει όσο το δυνατόν μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Διότι ο Θοδωρής Ναθαναηλίδης, εκτός από businessman είναι και ενεργός φυσιολάτρης.

Οι ποικιλίες

Ένα σημαντικό ποσοστό της κουβέντας μας αναλώθηκε στην οινοποιητική οπτική που εφαρμόζεται. Εύκολα παρατηρεί κανείς πως όλα ανεξαιρέτως τα ξηρά κρασιά είναι μονοποικιλιακά. Σκέτο Cabernet, σκέτο Ασύρτικο, σκέτο Merlot, σκέτο Μοσχάτο, σκέτο Sauvignon Blanc, σκέτο Ξινόμαυρο. Καθόλου τυχαία όλα αυτά. Ο Θοδωρής Ναθαναηλίδης διατείνεται πως ο καλύτερος τρόπος για να γνωριστεί κάποιος με μια ποικιλία, αλλά και για να αντιληφθεί την επίδραση του εδάφους και του κλίματος σε αυτή, είναι να τη δοκιμάσει σκέτη. Ιδιαίτερη μνεία έγινε στο Ασύρτικο («Ελέφας»), που φαίνεται ωραιότατα προσαρμοσμένο στα μέρη των Σερρών και που το βαρέλι του ταίριαξε «γάντι». Οι δύο ετικέτες ημίγλυκου ερυθρού και ημίξηρου ροζέ οίνου είναι δοκιμασμένα και επιτυχημένα blend, που αρέσουν στον κόσμο, χωρίς να σημαίνει πως δεν είναι επίσης προσεγμένα. Αξίζει εδώ να αναφερθεί πως ο ιθύνων νους του οινοποιείου μάς αποκάλυψε την πρόθεσή του να λανσάρει σύντομα και νέες ετικέτες. Κρίνοντας από τις ήδη υπάρχουσες, θα είναι κι αυτές ποιοτικότατες.

Η εμβέλεια

Γεγονός είναι πως τα κρασιά του Οινοποιείου Σκίουρος είναι σχετικά δυσεύρετα στο νότο της Ελλάδας. Είναι σαφώς πιο προσβάσιμα από το οινικό κοινό των βόρειων περιοχών της χώρας, πράγμα που ισχύει και για άλλα οινοποιεία του νομού. Δε διστάσαμε να γίνουμε συγκεκριμένοι, αναφέροντας το Κτήμα Χαραλαμπόγλου, το Οινοποιείο Κύαθος, το Κτήμα Μελίδου και την Οινοποιία Χρόνη, ως μερικά μόνο τρανταχτά παραδείγματα παραγωγών, που (δυστυχώς) εκπροσωπούνται πλημμελώς στα νότια. Είναι, όμως, πολλές οι δυσκολίες που πρέπει να ξεπεραστούν, προκειμένου να φτάσουν περισσότερες φιάλες προς τα κάτω. Η κατάσταση αυτή, σε καμία περίπτωση δεν οφείλεται στην έλλειψη αμφίπλευρου ενδιαφέροντος. Μελλοντικά, ίσως αλλάξουν τα πράγματα...

Ολόκληρη η συζήτηση με τον κο Ναθαναηλίδη έγινε σε ύφος τόσο φιλικό και άνετο, που ανυπομονούμε να τον συναντήσουμε σε επικείμενες εκθέσεις οίνου. Το Οινοποιείο Σκίουρος αρχίζει να έχει σταθερή παρουσία σε αυτές, κάτι που συνάδει με το επίπεδο των κρασιών του. Ταυτόχρονα, δε θα μπορούσαμε να αφήσουμε ασχολίαστο το φόντο ρομαντισμού στα λόγια του Θοδωρή, που φανερώνει άνθρωπο με μεράκι στο αντικείμενο, πρόθυμο να αφιερώσει αγάπη σε κάθε εγχείρημα με το οποίο καταπιάνεται.

Βρείτε εδώ προϊόντα του οινοποιείου Σκίουρος.

Φαίδωνας Κυτρίδης

Βιολόγος, PhD / Τελειόφοιτος Οινολόγος